NHỮNG BÀI THƠ VỀ MẸ

THƠ VỀ MẸ

Thơ về mẹ viết hoài không đủ ý

Bao lời thương đời lấy cả rồi

Thơ về mẹ sáng ngời trang sách quý

Chỉ riêng mình con đọc được mà thôi.

Thơ về mẹ viết không có chữ

Giấy là tim, mực máu chảy vô hồi

Bao lời lẽ nối dài theo ý nghĩ

Đến khi nào cạn sạch thì thôi.

Thơ về mẹ không con nào viết nổi

Vì mẹ là thơ của muôn thơ

Bao nhiêu cũng chỉ là chẳng đủ

Mẹ đi rồi…con ước chỉ là mơ (!)

TÌM MỘ MẸ GIÀ

(Châu Phong, Giao Tác, Đại Vĩ)

Có ba làng Quậy ở Liên Hà

Thật khó tìm ra mộ mẹ già

Sông ấy, đường này, chừng có nhẽ...

Gò kia, ruộng nọ, dáng như là...

Bốn lăm mẹ trước đành về cõi (1945)

Lẻ tám con nay cũng đã già (2008)

Làng mạc, đất đai nhiều biến đổi

Mộ xưa không nấm hỏi đâu mà...?

NHỚ LỜI HEO MAY

Chỉ còn có gió heo may

Thổi vào góc bếp làm cay mắt già

Chiều nào một cháu một bà

Nửa niêu cơm độn với cà kho tương

Tưởng đâu đời lắm sắc hương

Các con quên cả góc giường chuối khô

Quên con đường nhỏ ngoại ô

Mái nhà tranh đứng bên hồ cạn khênh

Một đời bà mãi lênh đênh

Nuốt vào tim những chông chênh ở đời

Mai sau con lớn nên người

Nhớ về quê để nghe lời heo may.

MẸ CHỒNG TÔI

Mẹ chồng tôi giống mẹ tôi,

Cũng lam làm, cũng thương rồi rất thương.

Chăm con từ bữa cơm thường              

Khi ở nhà, lúc ra đường cũng chăm.

Băn khoăn khi thấy kém ăn

Lo toan khi thấy bước chân rã rời.

Mẹ chồng tôi vốn ít lời

Bảo tôi rằng “giống mẹ, thời ngày xưa

Rồi đây trải những nắng mưa

Trăm công ngàn việc hết trưa đến chiều.

Lo nhà kinh tế hơi nghèo

Lo khi ít việc chẳng đều tiền công

Khi đò đầy, lúc chợ đông

Các con còn bé mà chồng ở xa.

Lo cha mẹ lúc tuổi già

Anh em thưa vắng thật là cô đơn.

Lo khi chưa rõ nguồn cơn

Không vừa lòng, để giận hờn lẫn nhau”.

Tôi nhìn ánh mắt lo âu

Tấm thân gầy guộc, dãi dầu thời gian.

Chợt nghe tiếng mẹ thở than:

“Kiếp đàn bà, thật gian nan nhiều bề”

Tôi nghe, lòng cũng tái tê

Thương mình, thương mẹ đêm khuya bồi hồi.

“Mẹ ơi con đã nghe rồi

Nỗi lòng mẹ, với những lời mẹ khuyên”

Mẹ chồng tôi vẫn dịu hiền:

“Con như con gái, ruột liền cắt ra

Mai đây con chính là ta

Hiểu lòng mình để hiểu ra lòng người...”

Mẹ chồng tôi khẽ mỉm cười

Nét thương chắp lại, trao lời cho con.

MẸ CŨNG VUI

Đất cũ mẹ cho chị bán rồi

Đành rằng chỗ ấy của mình thôi

Vẫn còn thấp thoáng tia nhòm ngó

Đã quyết chia đều đến mọi nơi

Ngẫm mẹ xưa răn cầu nghĩa cả

Xem mình nay học dám tình vơi

Chia chung lấy thảo cho đều hết

Chắc việc con làm mẹ cũng vui.

RU CUỘC ĐỜI CÒ

     Tựa vào câu hát mẹ ru

Con đi suốt những mùa thu sang hè.

     Tựa vào cánh võng bờ tre

Nghe câu ru mẹ, mà se cả lòng.

     Dẫu rằng chết cũng nước trong

Thương con cò vẫn mỏi mong một đời.

     Mẹ cho ta đến cõi người

Chỉ mong bén rễ để rồi tươi xanh

     Dẫu không lớn gốc, rậm cành

Cũng là một hạt để dành mai sau.

     Mẹ ta đi vắng đã lâu

Câu ru mẹ, mãi thấm sâu đời cò.

TA MƠ

(Quan Đình 9/2007)

     Rời xa xứ Bắc từ lâu

Gửi câu Quan họ bên cầu gió đưa

     Mảnh vườn thu của ngày xưa

Một mình mẹ với dư thừa đắng cay.

     Đôi tàu lá chuối lót tay

Một nùn rơm chắn heo may lọt vào.

     Ai mơ trời rộng mây cao

Ta mơ tìm thấy lối vào ngày xưa

     Ai mơ khăn áo đón đưa

Ta mơ ngửi chút hơi thừa mẹ thôi.

     Mơ vòng tay mẹ làm nôi

Để con lần nữa được ngồi vào trong.

     Chợ chiều ai đợi, ai mong

Một chim cơm nắm trong lòng bàn tay

     Tiền công dài suốt một ngày

Không ăn dành lại chút này cho con.

     Mấy mươi năm tưởng lớn khôn

Lạ sao vẫn cứ trẻ con thuở nào

     Ai mơ muôn điệu thanh cao

Ta mơ tay mẹ vỗ vào sau lưng.

MẸ

     Mẹ như chiếc bóng bay qua

Trong cơn mưa giọt nước sa đuối tầm

     Câu ca dao cũ ướt đầm

Bao lo toan cũng âm thầm theo đi

     Trần gian đã chẳng là chi

Còn mong chăm chút được gì nữa đâu

     Mai rồi trời lại mưa mau

Để mai rồi nữa càng đau, càng buồn

     Mỗi lần nghe gió mưa tuôn

Tưởng như đôi cánh chuồn chuồn nặng thêm

     Mẹ về tĩnh lặng trong đêm

Vỗ vào giấc ngủ bình yên mỗi ngày.

QUÊ MẸ

Tháng năm lần lữa nổi trôi

Tấm tình quê vẫn như sôi cõi lòng

Mẹ già tựa cửa ngóng trông

Nắng trưa trong vắt bên song lọt vào

Nhìn đôi mắc võng năm nào

Áo nâu non giữa ồn ào chợ đông

Nắm mồng tơi nấu cua đồng

Bát cơm gạo đỏ ai đong chợ chiều

Đất quê dù vẫn cứ nghèo

Đầu làng cuối xóm càng nhiều tình thân

Hôm nay mới được về gần

Lối xưa lá rụng bước chân bồi hồi

Quê hương của mẹ đây rồi

Bạc phơ mái rạ một đời mẹ xưa.

KHI MẸ RA ĐI

     Mẹ ra đi giữa nắng trưa

Để lời ru, tiếng võng đưa lại nhà

     Để đàn cháu nhỏ lệ nhoà

Cả cơ quan xuống đồng xa tiễn người.

     Bát cơm, quả trứng ngậm ngùi

Mảnh khăn xô trắng sụt sùi, héo hon

     Tháng năm xưa đã mỏi mòn

Con mơ mẹ, mẹ mơ con cả đời.

     Đơn côi giữa đất giữa trời

Bâng khuâng tiếng võng với lời mẹ ru.

KHÚC THÁNG BA

Năm nay lại đến tháng ba

Thêm một lần nữa giỗ cha, mẹ rồi

Dòng sông bên lở, bên bồi

Chợt xanh hơn cả dưới trời mây xanh

Những chùm hoa gạo đỏ cành

Vỏ cây khô khốc bên thành cổ xưa

Nhớ thương biết mấy cho vừa

Khói hương trần trụi vẫn chưa kịp tàn

Chút quê xa nắng ngập tràn

Bước chân chầm chậm,tiếng đàn xa xôi

Tháng ba rồi cũng qua thôi

Ai ru tóc mẹ đêm người đi xa

Ai đun nước mới châm trà

Khẩu trầu xanh với cánh hoa màu hồng

Miếng vôi đủ mặn, đủ nồng

Để tươi đôi má giữa đồng lúa chiêm.

Đường về Tây Lạc xa thêm

Cả Châu Can cũng từng đêm gió lùa

Cũng cây gạo dưới sân chùa

Trổ hoa đỏ rực giữa mùa tháng ba.

NHỚ VỀ CỔ TÍCH

Lâu lắm chợt nhớ về cổ tích

Câu ru hời man mác đêm khuya

Vòng tay mẹ ôm trong giá lạnh

Giấc mơ dài xanh mãi chiều kia.

Vừa mới đó, đã nhoà bóng tối

Mẹ đi rồi còn lại cô đơn

Trải cực nhọc, khó khăn, vất vả

Những đêm dài nhớ mẹ nhiều hơn.

Rồi mai nữa ta thành cổ tích

Tán cây che râm một khoảng trời

Ta càng hiểu mẹ ta không mất

Vẫn vẹn nguyên ở lại trong đời.

Ôi cổ tích, lại chồng lên cổ tích

Luôn trong ta tình mẹ ngày xư­a

Mùa hạt mới tay ngư­ời gieo tiếp

Vòng tay nào ôm những đêm m­ưa.

HÀNG XÁO

(Tặng mẹ thân yêu)

Chợ gạo vẫn còn ở đó

Mẹ làm hàng xáo nuôi nhà.

Tối hết nửa đêm, sáng tờ mờ đất

Lẻ loi, một dáng thân già.

Hàng xáo bây giờ không xay giã

Máy quay phun hạt trắng ngần.

Dáng mẹ nghiêng theo giàng cối

Tóc mây ngày một trắng dần.

Hàng xáo bây giờ chẳng còn gồng gánh

Xe đầy bao trắng lao nhanh.

Đôi dép lốp xưa mòn vẹt gót

Bước chân già trên lối sỏi lạnh tanh.

Chợ còn đó, mẹ thì đã mất

Hạt tấm nuôi con, sàng sảy lựa ra

Cháo loãng, người non vực bát

Sớm hôm mẹ thức nuôi nhà.

                     Chợ Me,4/2001

TẤT CẢ ĐỀU CỦA MẸ

Mẹ nghèo đói như bao người khác

Tấm áo trên mình không có mà thay

Mảnh khăn đội đầu chồng bao miếng vá

Bữa cơm thường thay bằng rễ cỏ, cây

Mẹ nuôi ta từ mầm thai bé nhỏ

Bằng con trai, con hến bên sông

Lá rau dại lưa thưa ngoài bãi

Bòn nhặt từng ngày trong sương giá mùa đông

                                                

Mẹ nuôi ta bằng chút thức ăn ít ỏi

Trong mình mẹ ta, ta lớn dần lên

Những gân cốt, tóc tai, da thịt

Mọc ra từ bao cơn đói triền miên

Trong giây phút ta gặp trời, gặp đất

Gặp cả đắng cay của mẹ giữa đời

Ngày u ám và đêm lạnh ngắt

Cuộc xoay vần, mưa muôn giọt mồ hôi

Đời những tưởng mãi là tăm tối

Bỗng một ngày xóm dưới làng trên

Màu cờ đỏ đưa đường dẫn lối

Cách mạng về, bao người đã vùng lên.

Rồi ta gặp được bao điều lạ

Biết bao vui trong giây phút đổi đời

Bao buồn khổ từ nay rũ sạch

Để một lần trở lại mới tinh khôi

Dù chưa có thiên đường hạnh phúc

Mẹ ta xưa mong ước cả đời

Nhưng đã gặp những ngày no ấm

Ta đã là ta trong dáng một con người

Thời gian có nhoà đi dấu tích

Ngày xưa của mẹ cũng rời xa

Nhưng ta biết những gì có được

Tất cả đều của mẹ cho ta.

ĐI TÌM CÂU HÁT

Biết bao câu chữ ngọt ngào

Mẹ tôi đã hát ngày nào ru tôi

Tưởng như đã tắt lặn rồi

Bỗng đâu đêm ấy từng lời cất lên:

Hội làng vẫn mở tháng giêng

Để cho trai gái khắp miền tìm nhau

Vui sao câu hát mời trầu

Lạ sao câu ví mở đầu đêm xuân

Nặng lòng thay điệu trống quân

Sang câu cò lả nối vần giao duyên

Thế rồi giã hội xuống thuyền

Người về xứ Bắc người lên xứ Đoài.

Mẹ tôi đi suốt cuộc đời

Chẳng quên câu hát của thời ngày xưa.

Những chiều, trĩu nặng mây mưa

Băn khoăn mãi tự ngày xưa đến giờ

Hôm nay tôi mới trở về

Đi tìm câu hát hội hè năm nao

Giải lưng xanh, mảnh yếm đào

Người ơi câu hát ngày nào còn không?

Nén trầm theo ngọn gió đông

Người ơi câu hát bên sông đã về.

BÀI THƠ VỀ MẸ

(Tặng các bà mẹ có con là liệt sĩ)

Khi tôi ra mặt trận mẹ không dám khóc

Sợ con buồn rồi mẹ lại buồn thêm

Mẹ khẽ vén lại tấm khăn buộc tóc

Có ai ngờ trắng hết chỉ một đêm

Mẹ dặn dò, rồi lại dặn dò thêm

Việc non nước với con là nghĩa vụ

Dù gian khó phải kiên gan bám trụ

Đánh quân thù cả nước đã không lui…

Hãy thương ta để cho mẹ ta vui

Bởi của mẹ cái gì cũng quý

Và hãy giữ, dù chỉ là một tý

Chút thịt xương mẹ gửi gấm vào ta

Đừng bao giờ tùy tiện xa hoa

Thịt xương mẹ mà ta đang giữ

Chín tháng hoài thai, một ngày ở cữ

Mẹ vui cùng con, mẹ sống cùng con

Ta biết ta còn nợ với nước non

Không thể vì mình, cân đong nặng nhẹ

Và như thế nỗi buồn của mẹ

Đã bao lần, các con đã từng quên

Ngày trở về, da thịt chẳng vẹn nguyên

Mẹ chợt khóc, nắn sờ từng chỗ một

Trên gò má, nước mắt lăn từng giọt

Bao anh em trong xóm đã không về…

Khi con đi cũng chỉ một lời thề

Hiến xương máu để mong ngày độc lập

Đem cuộc sống vô cùng cao đẹp

Tặng cho đời bằng chính sự hy sinh

Con trở về, lòng vẫn đinh ninh

Xương thịt, tâm hồn đã dành cho đất nước

Ngày mai tới chẳng thể nào dừng bước

Mẹ có buồn … khi con mẹ đã hy sinh